Παρατηρήστε με προσοχή την παραπάνω φωτογραφία…
Βλέπετε μια εικόνα με ασπρόμαυρες κηλίδες, σωστά; Μετά κοιτάξτε στη φωτογραφία ενός μωρού που ασχολείται με ένα πάζλ.
Αν ξανακοιτάξετε την πρώτη φωτογραφία, μπορείτε τώρα να εντοπίσετε την εικόνα αυτού μωρού να διακρίνεται στο ασπρόμαυρο σχέδιο;
Οι επιστήμονες πιστεύουν πως όποιος μπορεί να διακρίνει πιο εύκολα το μωρό στη φωτογραφία, είναι πιο επιρρεπής σε παραισθήσεις ή ακόμα και πιθανές ψυχώσεις. Σύμφωνα με τους ίδιους, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας αν δεν το βλέπετε καθώς αυτό που φταίει είναι απλώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος που προσπαθεί να ερμηνεύσει και να κατανοήσει τον κόσμο. Το μυαλό μας στην πραγματικότητα αυτό που κάνει είναι να προβλέπει αυτό που περιμένει να δει και να συμπληρώσει μόνο του τα κενά. Κι αυτό είναι ένα συμπέρασμα που προκύπτει από σχετικές μελέτες των Πανεπιστημίων Cardiff και Cambridge.
Όλοι ανεξαιρέτως οι άνθρωποι σε κάποιο σημείο της ζωής τους θα βιώσουν παραισθήσεις, σύμφωνα με επιπλέον εύρημα των επιστημόνων, ήτοι θα δουν ή θα ακούσουν κάτι που κανονικά δεν υπάρχει. Οι επιστήμονες μελέτησαν τις περιπτώσεις 18 εθελοντών, που έχουν ιστορικό ψυχικών νοσημάτων. Εξέτασαν το κατά πόσον αυτοί οι άνθρωποι μπορούσαν ή όχι να κατανοήσουν ατελείς ή διφορούμενες εικόνες και να πουν αν αυτές απεικονίζουν κάποιο άτομο. Στη συνέχεια έκαναν το τεστ και σε 16 ψυχικά υγιείς ανθρώπους.
Οι εθελοντές με πρώιμα συμπτώματα ψύχωσης τα πήγαν πολύ καλύτερα συγκριτικά με το άλλο γκρουπ. Για να κατανοήσουμε το εξωτερικό περιβάλλον, χρησιμοποιούμε πληροφορίες για τον κόσμο γύρω μας, όπως την τοποθεσία, αλλά όταν αυτό δεν είναι εφικτό, πρέπει να ερμηνεύσουμε αμφίσημες κι ελλιπείς πληροφορίες με τις αισθήσεις μας. Το μυαλό συνδέει αυτές τις μπερδεμένες πληροφορίες με τη βασική αντίληψη που έχουμε για τον έξω κόσμο προκειμένου να εξηγήσει μια κατάσταση.
«Η όραση είναι “οικοδομητική” λειτουργία με άλλα λόγια, ο εγκέφαλός μας κατασκευάζει τον κόσμο που “βλέπουμε’» εξηγεί ο Dr Christoph Teufel, από το Πανεπιστήμιο του Cardiff. «Γεμίζει τα κενά, αγνοεί αυτά που δεν ταιριάζουν και μας παρουσιάζει μια εικόνα του κόσμου, επεξεργασμένη και διαμορφωμένη σύμφωνα με αυτό που προσδοκούμε». Από τη μεριά του ο καθηγητής Paul Fletcher του Cambridge συμπληρώνει:
«Το να έχεις ένα προβλέψιμο μυαλό είναι πολύ χρήσιμο- σε κάνει ικανό να δημιουργείς μια γενική εικόνα από άλλες συγκεχυμένες και περίπλοκες. Ταυτόχρονα όμως σημαίνει και πως δεν απέχεις και πολύ από το να αντιληφθείς πράγματα που στην πραγματικότητα δεν είναι καν εκεί, ο ορισμός δηλαδή της παραίσθησης».
